Uzlaşma nedir?

 

Uzlaşma nedir?

Uzlaşma, suçtan mağdur olan kişinin suç şüphelisi ile anlaşması sonucunda ceza yar­gılamasının sona ermesidir.

Uzlaşma şikâyetten vazgeçmeden farklıdır!

Uzlaşma şikâyetten vazgeçmek değildir. An­cak uzlaşmadan önce şikâyetten vazgeçilir ise uzlaşmadan yararlanılamaz. Onun için “şikâyetçi değilim, uzlaşmak istiyorum” ifa­desi yerine, eğer hâlen şikâyetçi iseniz ve uz­laşmak istiyorsanız “şikâyetçiyim, uzlaşmak istiyorum” demelisiniz.

Her suçta uzlaşma mümkün müdür?

Hayır. Uzlaşma ancak kanunda belirtilen suçlara ilişkin soruşturma ve kovuşturmalarda müm­kündür. Bu suçlar şunlardır: soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlı olan suçlar (cinsel saldırı suçları ve etkin pişmanlık hükümleri olan suçlar hariç)

• Kasten yaralama suçu (üçüncü fıkrası ha­riç, 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu madde 86, madde 88),
• Taksirle yaralama (5237 Sayılı Türk Ceza Ka­nunu madde 89),
• Konut dokunulmazlığının ihlali (5237 Sa­yılı Türk Ceza Kanunu madde 116),
• Çocuğun kaçırılması ve alıkonulması (5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu madde 234),
• Ticari sır, bankacılık sırrı veya müşteri sırrı niteliğindeki bilgi veya belgelerin açık­lanması (dördüncü fıkrası hariç, 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu madde 239),

Uzlaşma nasıl yapılır?

Kolluk görevlileri. Cumhuriyet savcısı ya da hâkim, taraflara uzlaşmanın ne de­mek olduğunu ve sonuçlarını ayrıntılı bir şekilde anlatır. Taraflara uzlaşma isteyip istemedikleri sorulur. Taraflar, uzlaşmak isteyip istemedik­lerini 3 gün içerisinde bildirirler. Bil­dirmedikleri takdirde uzlaşma teklifini reddetmiş sayılırlar. Her iki taraf da uzlaşmak istediğini bil­dirirse bir uzlaştırmacı görevlendirilir. Uzlaşmada taraflar uzlaştırmacı önün­de anlaşarak kendileri hakkındaki kara­rı yine kendileri verirler. Suç şüphelisinin ortaklaşa kararlaştırı­lan şeyi yapmasıyla uzlaşma süreci ta­mamlanır ve ceza yargılaması biter.

Uzlaşma teklifini kabul edersem oyalanmış mı olurum?

Mağdurlar uzlaşma sürecinin zaman kaybı olduğunu ve suç şüphelisi de zaman kazanacağını düşünebilir ancak bu doğru değildir. Uzlaşma hızlı bir süreçtir. Uzlaştır- macı 30 gün içinde süreci tamamlamakla yü­kümlüdür. Cumhuriyet savcısı gerek görürse bu süreyi 20 gün uzatabilir. Uzlaşma süresin­ce zamanaşımı süresi işlemez.

Uzlaşmayı kabul edersem aldatılabilir miyim?

Hayır. Uzlaşma, Cumhuriyet savcısının kont­rolü altındaki bir süreçtir. Serbest iradenizle karşı tarafın teklifini kabul etmezseniz süreç sona erer. Uzlaşma sonucunda varılan anlaş­ma yerine getirilmeden soruşturma dosyası kapatılmaz. Eğer karşı taraf vaadini yerine getirmezse uzlaşma yapılmamış sayılır.

Uzlaşma teklifini kabul edersem ne olur?

Uzlaşma süreci başlamış olur. Bir uzlaştırma- cı aracılığı ile devam eden bu süreçte taraflar ile görüşülür ve suçtan zarar gören kişinin maddi veya manevi zararlarının nasıl gideri­leceği konusunu taraflar müzakere ederler. Bu müzakereler gizli olur ve şüpheli aleyhine delil olarak kullanılamaz. Ayrıca uzlaşma tek­lifini kabul etmek suçu kabul etmek anlamı­na gelmez.

Uzlaştırmacı kimdir?

Uzlaşma sürecini yürüten kişidir. Cumhuriyet savcısı bu işi bizzat yapabileceği gibi hukuk eğitimi almış bir kişiyi de uzlaştırmacı olarak görevlendirebilir. Taraflar anlaşarak kendile­rinin seçtiği bir avukatın veya hukuk eğitimi almış bir diğer kişinin uzlaştırmacı olarak gö­revlendirilmesini isteyebilirler.

Uzlaştırmacıya ücret ödeyecek miyim?

Uzlaştırmacının çalışmasına karşılık olarak taraflardan ücret talep edilmez. Taraflar arası uzlaşma sağlanır ise ücret Devlet tara­fından ödenir. Uzlaşma sağlanamazsa yargı­lama gideri olarak mahkûmiyet hâlinde sa­nıktan alınır.

Ne üzerine uzlaşabiliriz?

Uzlaşma taraflara bırakılmış bir süreç oldu­ğundan taraflar maddi veya manevi herhan­gi bir konu üzerinde anlaşmak konusunda serbesttirler.

• Fiilden kaynaklanan maddi veya ma­nevi zararın tazmin edilmesi veya eski hale getirilmesi,
• Bir kuruma veya yardıma muhtaç kişi ya da kişilere bağış yapılması,
• Kamu yararına hizmet veren özel bir kuruluşta geçici süreyle çalışılması,
• Topluma faydalı birey olmasını sağla­yacak bir programa katılması,
• Mağdurdan özür dilenmesi gibi huku­ka aykırı olmamak koşulu ile suç şüp­helisinden her şeyi isteyebilirler.

Uzlaştık, şimdi ne olacak?

Uzlaştığınız takdirde anlaştığınız şeyi yerine getirmekle yükümlüsünüz. Bu yükümlülüğü yerine getirdiğiniz takdirde.

• Mağdurun mağduriyeti daha hızlı bir şekilde giderilmiş olur.
• Şüpheli hakkında dava açılmaz.
• Dava açılmışsa düşer.
• Ceza alma ve sabıkalı olma ihtimali orta­dan kalkar.